طیف سنج
شاید از خود بپرسید که طیف سنج چیست و چه تاریخچهای میتواند داشته باشد. همراه ما در شرکت اوژن اپتیک بمانید تا بیشتر به این ابزار پرکاربرد بپردازیم.
طیف هر ماده شناسنامهای از آن ماده میباشد که بیانگر آن ترکیب بوده و دستگاهی که با آن میتوان این طیف از ماده را به دست آورد طیف سنج نام دارد. با ما در وبسایت شرکت اوژن همراه باشید تا بیشتر به این مقوله مهم بپردازیم.
طیف سنج چیست ؟
هر ماده در در عالم هستی دارای یک ترکیب اتمی منحصر به فرد است. این ترکیب اتمی آن ماده را از بقیه عناصر و ترکیبات شیمیایی متفاوت میسازد.
طیف هر ماده شناسنامه ای از آن ماده است که بیانگر آن ترکیب است. دستگاهی که با آن میتوان این طیف از ماده را به دست آورد طیف سنج نام دارد .
تاریخ طیفنگاری و طیفسنجی را میتوان برای اولین بار به نخستین آزمایشهای ایزاک نیوتن در سال ۱۶۶۶ میلادی نسبت داد. طیف سنج وی شامل یک روزنه کوچک برای عبور بخشی از پرتوها، یک عدسی برای موازیسازی، یک منشور شیشهای پراشنده و صفحهای برای آشکار نمودن طیف نور خورشید بود.
میتوان با قطعیت گفت که اولین مدل طیف سنج نیوتن تقریباً شبیه طیف سنجهای منشوری امروزی بود. در سالهای بعد فرانهوفر توانست تا برای اولین بار خطوطی را بهعنوان طیف فرانهوفر خورشید معرفی کند. وی همچنین توانست بیش از ۵۷۰ خط مربوط به عناصر موجود در سطح خورشید را در طیف خورشید معرفی کند. وی طراحی طیف سنج توری را متحول کرد.
بهطوریکه با دانشی که از مطالعات یانگ در مورد پراش از یک شکاف بهمنظور ظهور خطوط تاریک و روشن بهدستآمده بود، توانست با کنار هم قرار دادن تعداد زیادی از این شکافها نمونهای از توری عبوری را طراحی کند.
در سال ۱۸۴۸ مشاهده شد که یک لامپ سدیم، نور زردی را که از یک قوس الکتریکی در پشت آن خارج میشد را جذب میکرد. این اولین اثبات آزمایشگاهی طیف جذبی بود.
مایکلسون را میتوان از اولین افرادی دانست که نخستین آزمایشها را روی سرعت نور با دقت خاصی انجام داد. او در سال ۱۸۸۱ نمونهای از تداخلسنج مایکلسون را تکمیل کرد. در سالهای بعد، از تداخلسنج مایکلسون برای پیدا کردن خطوط طیفی طولموجهای لامپ کادمیوم بهمنظور اینکه مرجعی برای طیف دیگر عناصر باشد، استفاده میشد.
طیف سنج
در سالهای بعد رابنزو وود (۱۹۱۱) اولین تجزیه و تحلیلهای طیفی را با استفاده از حدس زدن اعداد برای طرحهای تداخلی انجام داد. جاکوینت و دوفور (۱۹۴۸) اثبات کردند که میزان عبور نور برای یک روزنه دایروی خیلی بیشتر از یک شکاف است. نکته مهم، اشاره این مزیت به توانایی اندازهگیری تمام طولموجهای یک باند طیفی بهصورت یکجا است.
توسعه سیستم طیف سنج تبدیل فوریه به اندازهای است که در اوایل دهه (۱۹۹۰) اولین طیفسنج تبدیل فوریه با قدرت تفکیک طیفی بالا توانست بر روی ماهوارهی فضایی نصب گردد و آزمایشهای طیفسنجی را روی مولکولهای اتمسفر انجام بدهد.
لازم به ذکر است که در دهههای اخیر سامانههای طیفسنجی تبدیل فوریه یکی از مهمترین ابزارهای اندازهگیری در آزمایشگاههای شیمی برای آنالیز مواد شیمیایی محسوب می شوند .